□ ئانار بۇلۇت\شىنجاڭ گېزىتى مۇخبىرى يۈ جياڭيەن
تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ مەركىزىدە، 10910 مېتىر چوڭقۇرلۇقتىكى چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقىنى بۇرغىلاش تاماملىنىپ يەرشارى ۋە ئاسىيا رېكورتى يېڭىلاندى؛ قومۇل شەھىرىدىكى چۆللۈكتە، يەتتە مىللىسېكۇنتتىلا ئېلېكتىر ئېنېرگىيەسىنى چۇڭچىڭغا يەتكۈزۈپ بېرەلەيدىغان «شىنجاڭ توكىنى چۇڭچىڭغا يەتكۈزۈش» ئالاھىدە يۇقىرى بېسىملىق تۇراقلىق توك يەتكۈزۈش قۇرۇلۇشى (شىنجاڭ بۆلىكى) تاماملانماقتا؛ جۇڭغار ئويمانلىقىدىكى جىمىسار دۆلەت دەرىجىلىك قۇرۇقلۇق فاتسىيەلىك سىلانېتس مېيى ئېلىش ئۈلگە كۆرسىتىش رايونىدا، بېسىپ يېرىش ئاپتوموبىل گۇرۇپپىسى رەتلىك تىزىلغان بولۇپ، گۈرۈلدىگەن ئاۋازلار ئاڭلىنىپ تۇراتتى، ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارى قۇرۇلۇشى بويىچە ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىش جېڭى ئومۇميۈزلۈك باشلانغانىدى...
بۇ يىلقى ھۆكۈمەت خىزمىتىدىن دوكلاتتا يۇقىرى سەۋىيەلىك پەن - تېخنىكىدا ئۆزىگە تايىنىش، ئۆزىنى قۇدرەت تاپتۇرۇشنى ئالغا سىلجىتىش ئوتتۇرىغا قويۇلدى. ئاپتونوم رايونىمىز يېڭىلىق يارىتىش ئارقىلىق تەرەققىياتقا تۈرتكە بولۇش ئىستراتېگىيەسىنى چوڭقۇر يولغا قويۇپ، ئېنېرگىيە ساھەسىگە پەن - تېخنىكا ئارقىلىق كۈچ قوشتى، شىنجاڭ ئېنېرگىيەسى بارغانسېرى «قابىل»لاشتى. دۆلەت ئېنېرگىيە بايلىقى ئىستراتېگىيەلىك كاپالەت بازىسى بولغان شىنجاڭ پەن - تېخنىكا ئىنقىلابى ئارقىلىق ئېنېرگىيە خەرىتىسىنى قايتا سىزىپ چىقىپ، يېڭىلىق يارىتىپ تۈرتكە بولۇش ئارقىلىق ئەنئەنىۋى بايلىق ئېچىشتىكى «ئەڭ يۇقىرى پەللە»نى بۇزۇپ تاشلىدى.
نېفىت - تەبىئىي گاز ئىشلەپچىقىرىشىدا ھەممە يېڭىلاندى
باش شۇجى شى جىنپىڭ مۇنداق كۆرسەتتى: يەرشارىنىڭ چوڭقۇر قاتلىمىغا قاراپ يۈرۈش قىلىش بىز جەزمەن ھەل قىلىشقا تېگىشلىك ئىستراتېگىيەلىك پەن - تېخنىكا مەسىلىسى.
باش شۇجى شى جىنپىڭنىڭ «يەرشارىنىڭ چوڭقۇر قاتلىمىغا قاراپ يۈرۈش قىلىش» «ئېنېرگىيە تاماق قاچىسىنى جەزمەن ئۆز قولىمىزدا چىڭ تۇتۇشىمىز كېرەك» قاتارلىق مۇھىم يوليورۇقلىرىنىڭ روھىنى ئىزچىللاشتۇرۇپ، ئەمەلىيلەشتۈرۈپ، جۇڭگو نېفىت - تەبىئىي گاز گۇرۇھى چەكلىك شىركىتى «10 مىڭ مېتىرلىق ئادەتتىن تاشقىرى چوڭقۇر قاتلامدا ئىلمىي ئىزدىنىش» زور قۇرۇلۇشىنى ئورۇنلاشتۇرما قىلىپ، دۆلىتىمىزدىكى 10 مىڭ مېتىردىن ئاشىدىغان تۇنجى ئىلمىي تەكشۈرۈش قۇدۇقىنى قېزىشقا تۈرتكە بولدى − چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقى 2023 - يىلى 5 - ئاينىڭ 30 - كۈنى تارىم ئويمانلىقىدا بۇرغىلاندى، 2025 - يىلى 1 - ئاينىڭ 5 - كۈنى 10910 مېتىر چوڭقۇرلۇقتا بۇرغىلاش تاماملىنىپ، ئىلمىي ئىزدىنىش ۋە نېفىت - تەبىئىي گازنى بايقاشتىن ئىبارەت ئىككى چوڭ ۋەزىپە تاماملاندى.
چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقىدا يەرشارى بويىچە قۇرۇقلۇقتىكى قۇدۇق بۇرغىلاش چوڭقۇرلۇقىنى 10 مىڭ مېتىردىن ئاشۇرۇش سۈرئىتى ئەڭ تېز، يەرشارى بويىچە ئاخىرقى تۇرۇبا ئارقىلىق قۇدۇق مۇستەھكەملىشى ئەڭ چوڭقۇر، يەرشارى بويىچە كابېل ئارقىلىق تەسۋىر ھاسىل قىلىپ قۇدۇق ئۆلچىشى ئەڭ چوڭقۇر، ئاسىيا بويىچە تىك قۇدۇقنى بۇرغىلاپ تەكشۈرۈشى ئەڭ چوڭقۇر، ئاسىيا بويىچە قۇرۇقلۇقتىن يەر قاتلىمى ئۆزىكى ئېلىشى ئەڭ چوڭقۇر بولۇشتىن ئىبارەت بەش چوڭ قۇرۇلۇش رېكورتى يېڭىلاندى. تىلغا ئېلىشقا ئەرزىيدىغىنى، چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقى ئارقىلىق، يەرشارى بويىچە تۇنجى قېتىم قۇرۇقلۇقنىڭ 10 مىڭ مېتىر چوڭقۇر قاتلىمىدا نېفىت - تەبىئىي گاز تەسۋىرى بايقالغان، بۇ، دۆلىتىمىزنىڭ نېفىت - تەبىئىي گاز چارلاش - بايقاشلىرى ئۈچۈن يېڭى بىر كۆزنەك ئاچقان، يېڭى بىر بازا كۆپەيتكەن بولۇپ، دۆلىتىمىزنىڭ ئېنېرگىيە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىشتا مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە.
«شۇنداق دېيىشكە بولىدۇكى، چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقىنىڭ ھەربىر مېتىر بۇرغىلىنىشى پەن - تېخنىكا ئۆتكىلىگە ھۇجۇم قىلىش تىرىكىدىن ئايرىلالمايدۇ» دېدى جۇڭگو نېفىت - تەبىئىي گاز پاي چەكلىك شىركىتىنىڭ باش گېئولوگى، قوشۇمچە پەن - تېخنىكا باشقۇرۇش بۆلۈمىنىڭ باش دىرېكتورى جياڭ تۇڭۋېن. چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقى تۈرىنىڭ يولغا قويۇلۇشىغا كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، جۇڭگو نېفىت - تەبىئىي گاز گۇرۇھى دۇنيا بويىچە قۇرۇقلۇقتىكى تۇنجى 12 مىڭ مېتىرلىق ئاپتوماتىك بۇرغىلاش ماشىنىسى، 220 سېلسىيە گىرادۇسلۇق يۇقىرى تېمپېراتۇرىغا چىداملىق پولىمېرلىق سۇ ئاساسىدىكى بۇرغىلاش سۇيۇقلۇقى، 240 سېلسىيە گىرادۇسلۇق يۇقىرى سىجىللىقتىكى يەر قاتلىمى ئۆزىكى ئېلىش ئۈسكۈنىسى ۋە يۇقىرى ئۈنۈملۈك يەر قاتلىمى ئۆزىكى ئېلىش بۇرغا بېشى قاتارلىق ئون چوڭ جابدۇق ۋە تېخنىكا ئۆتكۈر قورالىنى ئۆز ئالدىغا تەتقىق قىلىپ ياساپ چىقتى.
چوڭقۇر يەر قاتلىمى تاكې 1 - قۇدۇقىنى بۇرغىلاشنىڭ ئوڭۇشلۇق تاماملىنىشى نېفىت - تەبىئىي گاز قۇرۇلۇشى تېخنىكىسىدىكى چوڭ ئىش بولۇپلا قالماي، يەنە كەسىپلەرنىڭ تىپىنى ئۆزگەرتىپ دەرىجىسىنى ئۆستۈرۈشتىكى ئابىدە. يادرولۇق تېخنىكىلاردا ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىش ئارقىلىق، دۆلىتىمىز دەسلەپكى قەدەمدە ئۆز ئالدىغا كونترول قىلغىلى بولىدىغان، دۆلىتىمىزدە ئىشلەنگەن يۇقىرى تېخنىكىلىق بۇرغىلاپ قۇدۇق قېزىش قۇرۇلۇش تېخنىكا جابدۇقلىرى ھەم ئىجادىي ياسىمىچىلىق كەسىپ زەنجىرىنى بەرپا قىلدى، بۇ، دۆلىتىمىزنىڭ «چوڭقۇر ئالەم بوشلۇقى» «چوڭقۇر دېڭىز ئاستى»دىن كېيىن، «چوڭقۇر يەر قاتلىمى» ساھەسىدە قولغا كەلتۈرگەن يەنە بىر زور ئىلگىرىلىشى.
سانلىق مەلۇماتتا كۆرسىتىلىشىچە، 2024 - يىلى شىنجاڭنىڭ نېفىت - تەبىئىي گاز مەھسۇلات مىقدارى ئېكۋىۋالېنتى 66 مىليون 640 مىڭ توننا بولۇپ، ئۇدا تۆت يىل مەملىكەت بويىچە 1 - ئورۇندا تۇرغان. «دۆلەتنىڭ ئېھتىياجى، شىنجاڭنىڭ ئىقتىدارى»نى چۆرىدەپ، شىنجاڭ نېفىت - تەبىئىي گاز چارلاش، ئېچىشتا بۇنىڭدىن كېيىن يەنە قانداق كۈچىشى كېرەك؟ خۇەيروۋ تەجرىبىخانىسى شىنجاڭ بازىسىنىڭ نوپۇزلۇق مۇتەخەسسىسى تاڭ يۇڭ مۇنداق ئوتتۇرىغا قويدى: 10 مىڭ مېتىر چوڭقۇرلۇق دەرىجىسى، نانومېتىرلىق ئۆلچەم دەرىجىسى، يۈز يىللىق ھالقىش دەرىجىسىدىن ئىبارەت ئۈچ ئۆلچەم دەرىجىسى بويىچە، پەن - تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىشنى كۈچەيتىپ، ئادەتتىن تاشقىرى چوڭقۇر يەر قاتلىمىدىكى نېفىت - تەبىئىي گاز بايلىقىدىن پايدىلىنىش، ئادەتتىن تاشقىرى ھالەتتىكى نېفىت - تەبىئىي گاز بايلىقىنى كۆلەملەشتۈرۈپ ئۈنۈملۈك ئېچىش ۋە كونا نېفىتلىكنىڭ نېفىت ئېلىش نىسبىتىنى ئۆستۈرۈشكە تۈرتكە بولۇش كېرەك.
جىمىسار سىلانېتس مېيى ئېلىش رايونى دۆلىتىمىزدىكى تۇنجى دۆلەت دەرىجىلىك قۇرۇقلۇق فاتسىيەلىك سىلانېتس مېيى ئېلىش ئۈلگە كۆرسىتىش رايونى. قۇرۇلۇش نىشانى بويىچە، بۇ يىللىق مەھسۇلات مىقدارى 1 مىليون 700 مىڭ توننىغا يەتكۈزۈلىدۇ. 3 - ئاينىڭ 11 - كۈنى، ئەتىيازنىڭ سوغۇق شامىلى يۈزگە ئۇرۇلۇپ تۇرغان چۆللۈكتە، شىنجاڭ نېفىتلىكى جىچىڭ نېفىتلىك مەشغۇلات رايونىدا سىلانېتس مېيىنى بېسىم بىلەن يېرىش ئومۇميۈزلۈك ئالغا سىلجىتىلىۋاتقان بولۇپ، سىلانېتس مېيى زاپىسىنى كۆپەيتىپ مەھسۇلات مىقدارىنى ئاشۇرۇش ئۈچۈن «تېز ئىلگىرىلەش كۇنۇپكىسى» بېسىلدى.
سلانېتس مېيىنىڭ سىڭىش نىسبىتى ئىنتايىن تۆۋەن بولۇپ، نانومېتىرلىق ئۆلچەم دەرىجىسىدىكى يوچۇقلارغا يوشۇرۇنغان، قازغاندا مايلىق سىلانېتسنى بېسىم بىلەن يېرىپ، سۇ ۋە تىرەش خۇرۇجى بىلەن سۈنئىي يېرىق پەيدا قىلىپ، يەر يۈزىگە تۇتىشىدىغان نېفىت - تەبىئىي گاز ئېقىش «يۇقىرى سۈرئەتلىك يول»ىنى ياساشقا توغرا كېلىدۇ، قېزىشنىڭ قىيىنلىق دەرىجىسى خۇددى بىلەي تاشتىن «سىقىپ ماي چىقىرىش»قا ئوخشايدۇ.
پەن - تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش ئارقىلىق سىلانېتس مېيى ئېلىشتىن ئىبارەت بۇ قىيىن مەسىلە ھەل قىلىندى، يېقىنقى يىللاردىن بۇيان جىمىسار سىلانېتس مېيىنىڭ مەھسۇلات مىقدارى سىجىل ئاشتى، 2024 - يىلى مەملىكەت بويىچە تۇنجى مىليون توننىلىق دۆلەت دەرىجىلىك قۇرۇقلۇق فاتسىيەلىك سىلانېتس مېيى ئېلىش ئۈلگە كۆرسىتىش رايونى قۇرۇپ چىقىلدى.
شىنجاڭ نېفىتلىكىنىڭ چارلاش، ئېچىش تارىخىغا نەزەر سالساق، قاراماي نېفىتلىكى قۇرۇلغاندىن باشلاپ، 70 يىللىق مۇساپىنى بېسىپ ئۆتتى. 70 يىلدىن بۇيان، كونا نېفىت زاپىسىنىڭ مەھسۇلات مىقدارى تەدرىجىي ئازىيىپ كەتتى. ھازىر، شىنجاڭ نېفىتلىكى كەڭ كۆلەمدە ھەجىملىك بېسىم بىلەن يېرىش ۋە گورىزونتال قۇدۇقنى ئېچىش قاتارلىق يېڭى تېخنىكىلاردىن پايدىلىنىپ، ئىلگىرى ئېچىش قارا تىزىملىكىگە كىرگۈزۈلگەن نېفىت زاپىسى ۋە «ئەھمىيەتسىز» دەپ قارالغان نېفىت زاپىسىنى ئويغىتىپ، كونا نېفىت زاپىسىنىڭ ياشلىقىنى يەنە بىر قېتىم ئۇرغۇتتى.
پەن - تېخنىكا شىنجاڭنىڭ نېفىت - تەبىئىي گاز ئىشلەپچىقىرىشىغا كۈچ قوشتى، شىنجاڭدىكى چۆل - جەزىرىلەر يېڭى تۈسكە كىردى.
چۆللۈكتىكى قارا كۆمۈر «قارا ئالتۇن»غا ئايلاندى
شىنجاڭدىكى كۆمۈرنىڭ مۆلچەرلەنگەن بايلىق ئومۇمىي مىقدارى تەخمىنەن 2 تىرىليون 190 مىليارد توننا بولۇپ، پۈتۈن مەملىكەت كۆمۈر بايلىقى ئومۇمىي مىقدارىنىڭ ％40.6ىنى ئىگىلەپ، مەملىكەت بويىچە 1 - ئورۇندا تۇرىدۇ. دۆلەتنىڭ ئېنېرگىيە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، شىنجاڭ كۆمۈر كانلارنى ئەقلىي ئىقتىدارلاشتۇرۇپ ئۆزگەرتىشنى تېزلىتىپ، 5G، سۈنئىي ئەقلىي ئىقتىدار، نەرسە تورى قاتارلىق تېخنىكىلارنى قوللىنىپ، كۆمۈرنى زامانىۋى ئىشلەپچىقىرىشقا كۈچ قوشۇپ، كۆمۈر ئىلغار ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارىنى تېز سۈرئەتتە ئۇرغۇتتى.
سانلىق مەلۇماتتا كۆرسىتىلىشىچە، 2024 - يىلى شىنجاڭنىڭ ئىشلەنمىگەن تاشكۆمۈر مەھسۇلات مىقدارى 541 مىليون توننىغا يېتىپ، 2023 - يىلىدىكىدىن ％17.5 ئاشقان، ئېشىش سۈرئىتى ئۇدا تۆت يىل مەملىكەت بويىچە ئاساسلىق كۆمۈر ئىشلەپچىقىرىدىغان ئۆلكە، ئاپتونوم رايونلار ئىچىدە باش ئورۇندا تۇرغان.
شىنجاڭ شەرقىي جۇڭغار ئىقتىساد - تېخنىكا تەرەققىيات رايونىدا دۆلىتىمىزدىكى ئەڭ چوڭ تەييار كۆمۈرلۈك بار. 3 - ئاينىڭ 11 - كۈنى، شەرقىي جۇڭغار ئىقتىساد - تېخنىكا تەرەققىيات رايونىدىكى چۆللۈكتە، نەچچە يۈز شوپۇرسىز كان يۈك ئاپتوموبىلى كۆمۈر كاندا تېز ئۆتۈشۈپ تۇراتتى، كان رايونىنىڭ كۆمۈر ئىشلەپچىقىرىش كۆرۈنۈشى مەركىزىي كونترول ئۆيىدىكى «چوڭ ئېكران»غا دەل ۋاقتىدا يەتكۈزۈلۈپ، ئەقلىي ئىقتىدارلىق ئىشلەپچىقىرىش مەنزىرىسى تولۇق نامايان بولۇپ تۇراتتى.
ئەۋزەل بايلىقنى ئايلاندۇرۇش ئىستراتېگىيەسىنى يولغا قويۇپ، كۆمۈر بايلىقى ئەۋزەللىكىنى كەسىپ تەرەققىيات ئەۋزەللىكىگە ئايلاندۇرۇشتا، شىنجاڭ كۆمۈردىن ماي ئېلىش، كۆمۈردىن گاز ئېلىش، كۆمۈردىن ئولېفىن ئېلىش، كۆمۈردىن مېتانول ئېلىش قاتارلىق زامانىۋى كۆمۈر خىمىيە سانائىتى تۈر قۇرۇلۇشلىرىنى تېز ئالغا سىلجىتىپ، كۆمۈرنى سۈپەتكە، دەرىجىگە ئايرىپ يۇقىرى ئۈنۈملۈك پايدىلىنىشقا تۈرتكە بولماقتا.
بۇ يىل، شەرقىي جۇڭغار ئىقتىساد - تېخنىكا تەرەققىيات رايونى كۆمۈردىن ئولېفىن ئېلىش، كۆمۈردىن گاز ئېلىش قاتارلىق بىر تۈركۈم تۈرلەردە ئىش باشلاش، ئىشنى ئەسلىگە كەلتۈرۈشنى پۈتۈن كۈچ بىلەن ئالغا سىلجىتىدۇ. 2 - ئاينىڭ 23 - كۈنى، 2025 - يىللىق شەرقىي جۇڭغاردىكى «1 - نومۇرلۇق قۇرۇلۇش» − شەندۇڭ ئېنېرگىيە گۇرۇھى يەنكۇاڭ شىنجاڭ ئېنېرگىيە خىمىيە سانائىتى چەكلىك مەسئۇلىيەت شىركىتىنىڭ شەرقىي جۇڭغار كۆمۈر خىمىيە سانائىتىنى بىر گەۋدىلەشتۈرۈش تۈرىدە مەركەزلىك ئىش باشلاندى، «بۇ تۈردە شەندۇڭ ئېنېرگىيە گۇرۇھىنىڭ ئۆز ئالدىغا بىلىم مۈلۈك ھوقۇقىغا ئىگە، كۈنىگە 3000 توننا ئۇۋاق كۆمۈرنى كۆپ پۈركۈش ئېغىزى ئۇدۇللاشتۇرۇلغان يېڭى تىپتىكى يېرىم كېرەكسىز قازاندا گازلاشتۇرۇش تېخنىكىسى ھەم دۆلەت ئىچى ۋە سىرتىدا ئىلغار ئورۇندا تۇرىدىغان مېتانولدىن ئولېفىن ئېلىش ھۈنەر - سەنئىتى قاتارلىق تېخنىكىلار قوللىنىلغان بولۇپ، بايلىقتىن پايدىلىنىش نىسبىتى ％45.24كە يېتىدۇ» دېدى شەندۇڭ ئېنېرگىيە گۇرۇھى يەنكۇاڭ شىنجاڭ ئېنېرگىيە خىمىيە سانائىتى چەكلىك شىركىتىنىڭ باش دىرېكتورى دۇڭ جېڭچىڭ.
كاربون قويۇپ بېرىشنى ئازايتىش ئۈچۈن، بۇ تۈردە يەنە ئىلغار CCUS (كاربون Ⅳ ئوكسىدىنى يىغىش، پايدىلىنىش ۋە پېچەتلەپ ساقلاش) تېخنىكىسى قوللىنىلىپ، سانائەت ئىشلەپچىقىرىشىدا قويۇپ بېرىلگەن كاربون Ⅳ ئوكسىدى يىغىۋېلىنىپ، يېقىن ئەتراپتىكى نېفىتلىككە ئېلىپ بېرىلىپ خام نېفىت قېزىشقا ئىشلىتىلىدۇ.
قومۇلنىڭ كۆمۈر بايلىقىنىڭ مۆلچەرلەنگەن ئومۇمىي بايلىق مىقدارى 570 مىليارد 800 مىليون توننىغا يېتىدۇ، بۇنىڭ ئىچىدە تەكشۈرۈپ ئېنىقلانغان ماي تەركىبى يۇقىرى كۆمۈر بايلىقى مىقدارى 64 مىليارد توننىغا يېتىدۇ، ئوتتۇرىچە ماي تەركىبى نىسبىتى ％10تىن ئېشىپ، ئەڭ يۇقىرى بولغاندا ％20كە يېقىنلىشىدۇ. قومۇلنىڭ ماي تەركىبى يۇقىرى كۆمۈر بايلىقى ئەۋزەللىكىنى كۆزدە تۇتۇپ، دۆلەت ئېنېرگىيە مەبلەغ سېلىش گۇرۇھى چەكلىك مەسئۇلىيەت شىركىتى قومۇلغا ماكانلىشىپ، كۆمۈردىن ماي ئېلىش تۈرىنى مەبلەغ سېلىپ قۇردى. بۇ تۈردە يەرشارى بويىچە باش ئورۇندا تۇرىدىغان 2 - ئەۋلاد تېخنىكىدىن پايدىلىنىپ بىۋاسىتە سۇيۇقلاندۇرۇلغان كۆمۈردىن ماي ئېلىنىدۇ، يىلىغا 4 مىليون توننا ماي مەھسۇلاتى ئىشلەپچىقىرىلىدۇ، بۇ، كۆمۈر دېڭىزىدا يەنە بىر چوڭ نېفىتلىك بەرپا قىلغانغا باراۋەر.
ئىلگىرىكى كۆمۈر خىمىيە سانائىتى تۈرلىرى بىلەن ئوخشىمايدىغىنى شۇكى، يېقىنقى بىرنەچچە يىلدا شىنجاڭ يېڭىدىن پىلانلىغان كۆمۈر خىمىيە سانائىتى تۈرلىرىگە بىردەك CCUS تېخنىكىسى سەپلەندى ھەم يېشىل ھىدروگېن بىلەن بىرلەشتۈرۈلۈپ، ئىلغار تېخنىكا ئارقىلىق كاربون قويۇپ بېرىشنى تۆۋەنلىتىپ، كۆمۈردىن ئەڭ چوڭ چەكتە تولۇق پايدىلىنىلدى.
يېڭى تىپتىكى ئېنېرگىيە كۈنسېرى يېڭىلاندى
پارتىيە 20 - نۆۋەتلىك مەركىزىي كومىتېتى 3 - ئومۇمىي يىغىنىدا مۇنداق ئوتتۇرىغا قويۇلدى: يېڭىچە ئېنېرگىيە سىستېمىسىنى تېز پىلانلاپ قۇرۇپ، يېڭى ئېنېرگىيەنى بىر تەرەپ قىلىش، جايلاشتۇرۇش ۋە تەڭشەش - تىزگىنلەش سىياسەت - تەدبىرلىرىنى مۇكەممەللەشتۈرۈش كېرەك.
ئېنېرگىيە بىخەتەرلىكى يېڭى ئىستراتېگىيەسىنىڭ مول ماھىيەتلىك مەزمۇنىنى دەل جايىدا ئىگىلەپ، شىنجاڭ «ئېنېرگىيە» توپلاپ جاسارەت بىلەن ئىلگىرىلەپ، «يېڭى بولۇش»قا كۈچ چىقىرىپ، «يېشىل بولۇش»قا قاراپ ئىلگىرىلەپ، يېڭى ئېنېرگىيەنى ئېچىش ۋە ئۇنىڭدىن پايدىلىنىش كۆلىمىدە يېڭى سەۋىيە ياراتتى.
ئىلى قازاق ئاپتونوم ئوبلاستىدا، ئاسىيا بويىچە يەككە كۆلىمى ئەڭ چوڭ بولغان نىلقا 4 مىليون كىلوۋاتلىق شامال ئېلېكتىر، يورۇقلۇق ۋولتنى بىر گەۋدىلەشتۈرۈش تۈرىنىڭ تۇنجى قارارلىق قۇرۇلۇشى پۈتۈپ ئىشلەپچىقىرىشقا كىرىشتۈرۈلدى؛ بايىنغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستىدا، مەملىكەت بويىچە يەككە گېنېراتور سىغىمچانلىقى كۆلىمى ئەڭ چوڭ «قۇملۇق، چۆللۈك، قاقاسلىق» يورۇقلۇق ۋولت تۈرى چاقىلىق 4 مىليون كىلوۋاتلىق يورۇقلۇق ۋولت تۈرى مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا ئېلېكتىر تورىغا ئۇلاندى... كۆز يەتكۈسىز قۇم دېڭىزى، چۆللۈكتە يېڭى ئېنېرگىيە «بوستانلىق»لىرى ئارقا - ئارقىدىن قەد كۆتۈردى. ھازىرغا قەدەر، شىنجاڭدا قومۇل، شەرقىي جۇڭغار ۋە جەنۇبىي شىنجاڭدىكى تارىم ئويمانلىقىنى چۆرىدىگەن 10 مىليون كىلوۋات دەرىجىلىك ئۈچ يېڭى ئېنېرگىيە بازىسى مەركەزلىك قۇرۇلدى، يېڭى ئېنېرگىيە گېنېراتورلار سىغىمچانلىقى 100 مىليون كىلوۋاتتىن ئېشىپ، «14 - بەش يىل»نىڭ دەسلەپكى مەزگىلىدىكىدىن 2.8 ھەسسە ئاشتى.
ھەممىگە مەلۇمكى، يېڭى ئېنېرگىيە ئارىلاپ ئۈزۈلۈش خۇسۇسىيىتىگە، تۇراقسىز بولۇش ئالاھىدىلىكىگە ئىگە. يېڭى ئېنېرگىيەنى كەڭ كۆلەمدە بىر تەرەپ قىلىشقا تۈرتكە بولۇش ئۈچۈن، دۆلەت ئېلېكتىر تورى شىنجاڭ ئېلېكتىر ئېنېرگىيە چەكلىك شىركىتى كۆپ مەنبەلىك سانلىق مەلۇمات ئاساسىدا شىنجاڭنىڭ ئالاھىدىلىكى ۋە ئەمەلىيىتىگە ماس كېلىدىغان يېڭى ئېنېرگىيە قۇۋۋىتىنى مۆلچەرلەش ۋە بىر تەرەپ قىلىش ئانالىز مودېلىنى شەكىللەندۈرۈپ، 807 يېڭى ئېنېرگىيە مەيدان - پونكىتىنىڭ 570 مىليون دانە مەشغۇلات سانلىق مەلۇماتى، 84 مىليون 970 مىڭ پارچىدىن ئارتۇق بۇلۇت خەرىتىسى سانلىق مەلۇماتىنى يۇغۇرۇپ، شىنجاڭنىڭ يېڭى ئېنېرگىيە تۈر قۇرۇلۇشى، ئېلېكتىر تورىغا ئۇلاپ يۈرۈشتۈرۈش، جانلىق بىر تەرەپ قىلىشنى تەدبىر بەلگىلەش ئاساسى بىلەن تەمىنلىدى، يېڭى ئېنېرگىيە قۇۋۋىتىنى مۆلچەرلەشنىڭ دەل جايىدا بولۇش نىسبىتىنى زور دەرىجىدە ئۆستۈرۈپ، يېڭى ئېنېرگىيەنى بىر تەرەپ قىلىش نىسبىتىنى ئۈنۈملۈك ئاشۇردى.
«گالنى بوغىدىغان» ئاچقۇچلۇق، يادرولۇق تېخنىكىلاردا ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىش كۈچەيتىلدى، خۇاديەن شىنجاڭ توك تارقىتىش چەكلىك شىركىتىنىڭ «قۇملۇق، چۆللۈك، قاقاسلىق بازىسىدىكى چوڭ تىپتىكى يورۇقلۇق ۋولت ئوتتۇرا بېسىملىق تۇراقلىق توك تارقىتىش سىستېمىسى» ۋە «گاز - سۇيۇقلۇق ئىككى ھالەتنى ئۆزئارا ئايلاندۇرۇش تېخنىكىسى ئاساسىدىكى چوڭ سىغىملىق كاربون Ⅳ ئوكسىدىلىق ئېنېرگىيە ساقلاش سىستېمىسى» تۈرى دۆلەت ئېنېرگىيە ئىدارىسى ئېلان قىلغان 4 - تۈركۈمدىكى ئېنېرگىيە ساھەسىدىكى تۇنجى دانە (يۈرۈش) مۇھىم تېخنىكىلىق جابدۇقلار تىزىملىكىگە مۇۋەپپەقىيەتلىك تاللاندى.
خۇاديەن شىنجاڭ شىركىتى دىققەتنى يېڭى تىپتىكى ئېلېكتىر ئېنېرگىيە سىستېمىسى قۇرۇلۇشىغا مەركەزلەشتۈرۈپ، ئېنېرگىيە ساقلاش يادرولۇق تېخنىكىسىدا ئۆتكەلگە ھۇجۇم قىلىشنى تېزلەتتى. نۆۋەتتە بۇ شىركەتنىڭ قومۇل يەندۇندە قۇرغان يېڭى تىپتىكى ئارىلاشما ئېنېرگىيە ساقلاش ئۈلگە كۆرسىتىش تۈرى ئېلېكتىر تورىغا ئۇلىنىپ يۈرۈشتۈرۈلدى، ئۈرۈمچى شەھىرى ۋە قەشقەر ۋىلايىتىدە، مەملىكەت بويىچە يەككە سىغىمى ئەڭ چوڭ ئېلېكتىرو خىمىيەلىك مۇستەقىل ئېنېرگىيە ساقلاش ئېلېكتىر ئىستانسىسى − خۇاديەن ئۈرۈمچى يورۇقلۇق ۋولت بازىسىنىڭ 1 مىليون كىلوۋات\4 مىليون كىلوۋات سائەت مۇستەقىل ئېنېرگىيە ساقلاش تۈرى ۋە خۇاديەن قەشقەر ۋىلايىتى 1 مىليون كىلوۋات\4 مىليون كىلوۋات سائەت مۇستەقىل ئېنېرگىيە ساقلاش تۈرلىرىدە 2 - ئاينىڭ 28 - كۈنى بىرلا ۋاقىتتا قۇرۇلۇش باشلاندى.
ھازىر، شىنجاڭ ئېلېكتىرو خىمىيەلىك ئېنېرگىيە ساقلاش، ھاۋانى قىسىپ ئېنېرگىيە ساقلاش، كاربون Ⅳ ئوكسىدىلىق ئېنېرگىيە ساقلاش قاتارلىق ھەر خىل ئېنېرگىيە ساقلايدىغان تەجرىبە مەيدانىغا ئايلاندى، بۇ ئېنېرگىيە ساقلاش تۈرلىرى پۈتكەندىن كېيىن، ئېلېكتىر ئېنېرگىيەسىنى تەڭپۇڭلاشتۇرۇپ يۇقىرى - تۆۋەن پەللىنى تەڭشەش، ھاسىلىي ئېنېرگىيەنى بىر تەرەپ قىلىشنى ئىلگىرى سۈرۈش، ئېنېرگىيە بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشتە مۇھىم رول ئوينايدۇ.
شىنجاڭنىڭ يېڭى ئېنېرگىيە تەرەققىياتى «يۇقىرى دولقۇن»غا كۆتۈرۈلدى، بۇنىڭغا پەن - تېخنىكا بىلەن كەسىپنىڭ «قوش يۆنىلىشلىك ئاتلىنىش»ى تىرەك بولدى.
پەن - تېخنىكىدا يېڭىلىق يارىتىش بىلەن كەسىپ تەرەققىياتىنىڭ چوڭقۇر يۇغۇرۇلۇشى كۈچەيتىلدى، 2024 - يىلى 10 - ئايدا، جىنفېڭ پەن - تېخنىكىسى باشلامچى بولغان دۆلەت شامال كۈچىدىن پايدىلىنىپ توك چىقىرىش تېخنىكىسىدا يېڭىلىق يارىتىش مەركىزى شىنجاڭدا ۋىۋىسكا يوپۇقى ئېچىلىپ قۇرۇلدى، بۇ مەركەز پۈتۈن مەملىكەت ھەتتا خەلقئارادىكى يۇقىرى سەۋىيەلىك يېڭىلىق يارىتىش بايلىقىنى توپلاپ، شامال ئېلېكتىرىنىڭ ئاچقۇچلۇق ئورتاق تېخنىكىسى، ئالدىنقى قاتاردىكى ساھە تېخنىكىسى ۋە ئاغدۇرۇش خاراكتېرلىك تېخنىكىلاردا بۆسۈش ھاسىل قىلىشقا يېتەكچىلىك قىلىدۇ.
پەن - تېخنىكا يېڭى ئېنېرگىيە كەسپىگە كۈچ قوشتى، شىنجاڭنىڭ يېڭى ئېنېرگىيە تەرەققىياتى كۈنسايىن يېڭىلاندى.
